Google AI Overview là gì? Cách AIO thay đổi thói quen tìm kiếm

Wi Team

07/08/2025

AI Overview là gì? Tìm hiểu cách Google sử dụng AI để tóm tắt kết quả tìm kiếm, tác động đến SEO, lưu lượng truy cập và chiến lược nội dung năm 2025.

Trong kỷ nguyên tìm kiếm bằng trí tuệ nhân tạo, AI Overview đang định hình lại cách người dùng tiếp cận thông tin trên Google. Vậy AI Overview là gì, hoạt động ra sao, và tác động thế nào đến chiến lược SEO cũng như lưu lượng truy cập website?

WiPix sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn cảnh – từ cơ chế kỹ thuật đến cơ hội và thách thức cho cả người dùng và doanh nghiệp.

Nội dung chính

1. Google AI Overview là gì? Định nghĩa và Lịch sử phát triển

Google AI Overview là gì? Định nghĩa và Lịch sử phát triển
Google AI Overview là gì? Định nghĩa và Lịch sử phát triển

AI Overview là bước tiến mới của Google trong tìm kiếm thông minh. Trước khi đi sâu vào tác động của nó, hãy cùng tìm hiểu định nghĩa và quá trình phát triển của tính năng này.

1.1. Định nghĩa cơ bản

AI Overview là một tính năng được tích hợp vào Google Search, sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI) để tạo ra các bản tóm tắt từ kết quả tìm kiếm. Những bản tóm tắt này được thiết kế để cung cấp thông tin ngắn gọn, súc tích về chủ đề được truy vấn.

Chúng thường xuất hiện ở vị trí nổi bật, thường là trên cùng của trang kết quả tìm kiếm (SERP), thậm chí còn cao hơn các đoạn trích nổi bật (Featured Snippets) truyền thống.

1.2. Lịch sử ra mắt và mở rộng

AI Overviews là tính năng được Google giới thiệu lần đầu trong Search Generative Experience (SGE) tại sự kiện Google I/O 2023, và chính thức ra mắt tại Mỹ vào tháng 5/2024. Tính đến tháng 10/2024, nó đã được triển khai tại hơn 100 quốc gia và tiếp cận hơn 1.5 tỷ người dùng mỗi tháng (theo Google I/O 2025).

Đây là bước đi chiến lược của Google nhằm cạnh tranh với các công cụ AI như ChatGPT. Google còn thử nghiệm "AI Mode" – chế độ tìm kiếm hoàn toàn do AI tạo nội dung, và đang cân nhắc tích hợp quảng cáo. Tuy nhiên, tính năng này cũng vấp phải chỉ trích, điển hình là vụ kiện của Chegg vào tháng 2/2025.

2. Cơ chế hoạt động của Google AI Overview

AI Overview hoạt động dựa trên mô hình ngôn ngữ Gemini, kết hợp nhiều kỹ thuật xử lý hiện đại để tạo ra câu trả lời ngắn gọn, chính xác và cập nhật. Dưới đây là các yếu tố cốt lõi trong cơ chế hoạt động của tính năng này.

2.1. Cách AI tổng hợp thông tin

AI Overviews sử dụng mô hình ngôn ngữ Gemini của Google để phân tích ý định tìm kiếm, thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn đáng tin cậy và tổng hợp thành câu trả lời ngắn gọn, chính xác.

Tính năng này không hoạt động độc lập mà phối hợp với các hệ thống tìm kiếm hiện có của Google, như Knowledge Graph và các hệ thống xếp hạng tìm kiếm truyền thống, để cung cấp các câu trả lời do AI tạo ra.

2.2. Kỹ thuật "Query Fan-out"

Kỹ thuật
Kỹ thuật "Query Fan-out"

Kỹ thuật này cho phép hệ thống chia nhỏ truy vấn phức tạp thành nhiều câu hỏi phụ, tìm kiếm đồng thời rồi tổng hợp lại thành một câu trả lời đầy đủ. Nhờ đó, AI Overviews xử lý tốt các truy vấn đa chiều và cập nhật theo thời gian thực, giúp người dùng nhận được thông tin toàn diện mà không cần tìm nhiều lần.

Tìm kiếm truyền thống thường yêu cầu người dùng chia nhỏ các câu hỏi đa diện thành các tìm kiếm đơn giản hơn, tuần tự. "Query fan-out" cho phép AI của Google xử lý sự phức tạp này một cách nội bộ, tổng hợp một câu trả lời toàn diện từ nhiều truy vấn phụ đồng thời.

2.3. Vai trò của dữ liệu thời gian thực và API

Một điểm khác biệt quan trọng trong cơ chế hoạt động của AI Overview là khả năng truy xuất và sử dụng dữ liệu thời gian thực thông qua API. Điều này khác với Featured Snippets, vốn thường dựa vào schema markup từ các trang web đã được Google index và chỉ trích xuất các đoạn văn bản hiện có.

Khả năng này cho phép AI Overviews cung cấp thông tin cập nhật hơn, đặc biệt hữu ích cho các truy vấn liên quan đến tin tức, sự kiện đang diễn ra hoặc dữ liệu thay đổi nhanh chóng.

3. Các tính năng và khả năng nổi bật của AI Overview

AI Overviews được thiết kế để mang lại trải nghiệm tìm kiếm phong phú và hiệu quả hơn thông qua một loạt các tính năng tiên tiến:

3.1. Tóm tắt AI tạo sinh

Tính năng cốt lõi của AI Overview là khả năng tạo ra các bản tóm tắt được tổng hợp bởi AI, cung cấp câu trả lời nhanh chóng trực tiếp trên trang kết quả tìm kiếm. Các bản tóm tắt này không chỉ là trích đoạn mà là nội dung được AI tạo ra dựa trên việc phân tích nhiều nguồn.

3.2. Bố cục đa dạng

Bố cục đa dạng
Bố cục đa dạng

AI Overviews không bị giới hạn trong một định dạng hiển thị duy nhất. Chúng có thể xuất hiện dưới dạng các bài viết nhỏ gọn, bảng so sánh thông tin, hoặc danh sách các điểm chính, tùy thuộc vào loại truy vấn và thông tin phù hợp nhất để trình bày.

Sự linh hoạt này giúp người dùng dễ dàng tiếp nhận thông tin theo cách trực quan và hiệu quả nhất.

3.3. Thẻ liên kết (Link Cards) và liên kết nội tuyến

Để đảm bảo tính minh bạch và cho phép người dùng khám phá sâu hơn, AI Overviews bao gồm các thẻ liên kết (Link Cards) – các liên kết có thể nhấp đến các trang web nguồn đã được sử dụng để tạo bản tóm tắt AI.

Vào tháng 10 năm 2024, Google đã triển khai thêm tính năng liên kết nội tuyến (inline links) trong các bản tóm tắt, cho phép người dùng trực tiếp truy cập nội dung nguồn ngay trong bản tóm tắt được tạo ra, nâng cao khả năng tương tác với các nguồn đáng tin cậy.

3.4. Xử lý truy vấn phức tạp và đa diện

Một khả năng nổi bật của AI Overviews là khả năng trả lời các câu hỏi phức tạp, đa chiều trong một bước duy nhất. Thay vì yêu cầu người dùng phải chia nhỏ truy vấn thành nhiều phần và tìm kiếm riêng lẻ, AI Overviews có thể hiểu và phản hồi các truy vấn chi tiết, tổng hợp thông tin từ nhiều khía cạnh để cung cấp một câu trả lời toàn diện.

3.5. Tương tác người dùng

AI Overview cho phép người dùng tương tác với kết quả mà không cần rời khỏi Google. Ví dụ, người dùng có thể điều chỉnh độ phức tạp của ngôn ngữ trong bản tóm tắt, lựa chọn giữa tùy chọn đơn giản hoặc chi tiết.

Đối với các truy vấn liên quan đến kế hoạch hoặc so sánh, người dùng có thể thấy các nút "Thay thế" hoặc "Thêm" để điều chỉnh các hoạt động được đề xuất, chọn chỗ ở, so sánh giá khách sạn, hoặc đọc đánh giá trực tiếp trong kết quả tìm kiếm.

3.6. Tích hợp Shopping Graph

Đối với nhiều tìm kiếm thương mại điện tử, kết quả trong AI Overviews thường đến từ Shopping Graph của Google. Shopping Graph tổng hợp dữ liệu từ Google Merchant Center và các nguồn trực tuyến khác như đánh giá sản phẩm và video YouTube, cung cấp thông tin mua sắm toàn diện trực tiếp trong bản tóm tắt AI.

3.7. Điều chỉnh độ phức tạp ngôn ngữ

Để tăng cường trải nghiệm người dùng, Google cho phép người dùng điều chỉnh độ phức tạp của ngôn ngữ trong các bản tóm tắt, cung cấp cả tùy chọn đơn giản hóa và chi tiết hơn.

4. Lợi ích của AI Overview: Góc nhìn từ người dùng và doanh nghiệp

Việc tích hợp AI vào kết quả tìm kiếm không chỉ thay đổi cách người dùng tiếp cận thông tin, mà còn tạo ra cơ hội – lẫn thách thức – cho các doanh nghiệp. Dưới đây là những lợi ích nổi bật từ hai góc độ chính.

4.1. Đối với người dùng

AI Overview mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho trải nghiệm tìm kiếm của người dùng:

  • Tiết kiệm thời gian: AI cung cấp câu trả lời tức thì, giảm nhu cầu nhấp vào nhiều trang web.
  • Đơn giản hóa tìm kiếm: Người dùng dễ dàng tiếp cận thông tin mà không cần tốn công phân tích nhiều nguồn.
  • Xử lý truy vấn phức tạp: Có thể hỏi những câu đa chiều và nhận câu trả lời toàn diện, sâu sắc.
  • Tương tác nâng cao: Có thể điều chỉnh độ chi tiết, so sánh sản phẩm, lên kế hoạch… ngay trong kết quả tìm kiếm.

4.2. Đối với doanh nghiệp (nếu được chọn)

Mặc dù có những tranh cãi về tác động đến lưu lượng truy cập, việc được giới thiệu trong AI Overview vẫn mang lại một số lợi ích tiềm năng cho các doanh nghiệp:

  • Tăng hiển thị: AI Overviews nằm ở vị trí đầu trang tìm kiếm, tăng khả năng được người dùng chú ý.
  • Xây dựng uy tín: Xuất hiện trong kết quả AI giúp doanh nghiệp được nhìn nhận như một nguồn đáng tin cậy.
  • Tối ưu cho tìm kiếm giọng nói: Nội dung được AI chọn lọc có thể được dùng trong phản hồi của trợ lý ảo.

5. Mặt trái của AI Overview: Thách thức và tranh cãi

Dù mang lại nhiều tiện ích cho người dùng và mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp, AI Overview cũng đối mặt với không ít chỉ trích. Tính năng này đang đặt ra những thách thức lớn đối với hệ sinh thái nội dung số hiện nay.

5.1. Ảnh hưởng đến lưu lượng truy cập website (Zero-click searches)

Ảnh hưởng đến lưu lượng truy cập website 
Ảnh hưởng đến lưu lượng truy cập website 

Một báo cáo của Pew Research Center cho thấy AI Overviews làm giảm đáng kể tỷ lệ nhấp vào kết quả tìm kiếm truyền thống – chỉ còn 8% so với 15% khi không có AI. Số lượt nhấp vào liên kết trong phần tóm tắt AI còn thấp hơn, chỉ chiếm 1%. Ngoài ra, 26% người dùng kết thúc phiên tìm kiếm ngay khi gặp AI Overview, cao hơn so với 16% ở các trang không có.

Tình trạng "tìm kiếm không nhấp chuột" ngày càng phổ biến khi AI cung cấp câu trả lời trực tiếp, khiến nhiều nhà xuất bản lớn như The Wall Street Journal hay Bloomberg ghi nhận sụt giảm lưu lượng truy cập. SimilarWeb ước tính mức giảm này lên đến 26% vào năm 2025.

Tuy nhiên, Google phủ nhận tác động tiêu cực, cho rằng các nghiên cứu độc lập có "phương pháp luận sai lệch" và khẳng định AI Overviews đang thúc đẩy hơn 10% truy vấn toàn cầu. Việc thiếu dữ liệu minh bạch từ Google khiến các nhà xuất bản gặp khó trong việc đánh giá tác động thực sự và điều chỉnh chiến lược nội dung phù hợp. 

5.2. Những lo ngại về độ chính xác và thông tin sai lệch (Hallucinations)

AI Overviews từng tạo ra nội dung sai lệch, như khuyên người dùng ăn đá hoặc bôi keo lên pizza. Những lỗi này đặt ra rủi ro nghiêm trọng về độ tin cậy, đặc biệt trong các lĩnh vực như giáo dục, sức khỏe.

Vụ kiện của Chegg với Google vì "tóm tắt AI chất lượng thấp" càng cho thấy tầm quan trọng của tính chính xác. Điều này đòi hỏi các nhà sáng tạo nội dung phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc E-E-A-T để được AI đánh giá cao và chọn hiển thị.

5.3. Thiếu minh bạch dữ liệu lưu lượng truy cập

Google chưa chia sẻ rõ ràng các dữ liệu liên quan đến tác động thực sự của AI Overviews đến lưu lượng truy cập web. Thay vào đó, dữ liệu được gộp chung trong Search Console, khiến nhà xuất bản không thể phân tích riêng hiệu quả của AI Overview.

Sự thiếu minh bạch này gây khó khăn trong việc điều chỉnh chiến lược SEO, buộc nhiều bên phải dựa vào nghiên cứu bên thứ ba – vốn không được Google công nhận – để đánh giá và thích nghi.

6. Chiến lược tối ưu hóa nội dung cho AI Overview (SEO cho AI Overview)

Chiến lược tối ưu hóa nội dung cho AI Overview
Chiến lược tối ưu hóa nội dung cho AI Overview

Trong bối cảnh tìm kiếm đang thay đổi nhanh chóng, việc tối ưu hóa nội dung cho AI Overviews trở nên cực kỳ quan trọng. Dưới đây là các chiến lược chính:

6.1. Tập trung vào từ khóa dài (long-tail keywords) và câu hỏi

AI Overviews thường phản hồi tốt với các truy vấn dạng câu hỏi (bắt đầu bằng “cái gì”, “làm thế nào”, “tại sao”…). Các câu hỏi này thường dài, giàu ngữ cảnh và mang ý định rõ ràng.

Hãy sử dụng các công cụ như Google Autocomplete, People Also Ask (PAA), Related Searches để tìm ý tưởng từ khóa dài và tạo nội dung xoay quanh các truy vấn này.

6.2. Cung cấp câu trả lời trực tiếp, ngắn gọn và có cấu trúc rõ ràng

Nội dung nên cung cấp câu trả lời chính ngay ở đầu đoạn, lý tưởng trong 1–2 câu đầu tiên. Hãy trình bày thông tin dưới dạng các đoạn ngắn, dễ hiểu, có sử dụng tiêu đề phụ rõ ràng (H2, H3) để phân tách ý.

Việc định dạng nội dung theo kiểu "trả lời trước – giải thích sau" không chỉ giúp người đọc dễ tiếp thu mà còn giúp AI nhanh chóng xác định thông tin cần thiết. Mô hình AI như BERT hoặc MUM hoạt động tốt hơn với nội dung có cấu trúc hợp lý, từ đó tăng khả năng được đưa vào AI Overview.

6.3. Áp dụng nguyên tắc E-E-A-T

AI ưu tiên nội dung đến từ những nguồn đáng tin cậy, có chuyên môn thực sự và thông tin được xác minh rõ ràng. Các trang như Wikipedia, YouTube, hoặc các tổ chức chuyên ngành thường xuyên được AI trích dẫn.

Để cải thiện E-E-A-T, hãy đảm bảo rằng nội dung thể hiện rõ kinh nghiệm thực tiễn, có tác giả uy tín, thông tin minh bạch và được cập nhật thường xuyên. Việc trích dẫn các nguồn chính thống, thêm tiểu sử tác giả và quy trình biên tập rõ ràng là yếu tố bắt buộc, đặc biệt với các chủ đề thuộc nhóm YMYL (Your Money, Your Life).

6.4. Sử dụng dữ liệu có cấu trúc (Structured Data)

Việc triển khai schema markup như FAQ Schema hoặc HowTo Schema giúp AI nhận diện nội dung nhanh chóng và chính xác hơn. Mặc dù AI Overview không phụ thuộc hoàn toàn vào schema như Featured Snippet, nhưng đánh dấu ngữ nghĩa vẫn là tín hiệu mạnh giúp AI phân loại nội dung hiệu quả.

Ví dụ, nếu bạn viết bài hướng dẫn, hãy sử dụng HowTo Schema để thể hiện rõ từng bước thực hiện. Với các bài hỏi – đáp, hãy dùng FAQ Schema. Đây là cách giúp nội dung thân thiện hơn với các hệ thống AI đang ngày càng tự động hóa việc trích xuất thông tin.

6.5. Theo dõi hiệu suất và điều chỉnh chiến lược

Do thiếu minh bạch từ Google về lưu lượng truy cập từ AI Overview, bạn cần chủ động theo dõi thứ hạng từ khóa và nội dung được AI sử dụng bằng các công cụ như Semrush, Ahrefs hoặc Keyword.com.

Khi đã tối ưu nội dung, nên gửi yêu cầu lập chỉ mục lại trong Google Search Console để AI cập nhật nhanh hơn. Việc liên tục theo dõi, kiểm tra các đoạn nội dung xuất hiện trong AI Overview và thử nghiệm các định dạng khác nhau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách AI lựa chọn và cải thiện chiến lược một cách linh hoạt.

AI Overview là bước tiến lớn trong hành trình "AI hóa" công cụ tìm kiếm của Google, mang đến trải nghiệm tìm kiếm tiện lợi và tức thì cho người dùng. Tuy nhiên, tính năng này cũng đặt ra không ít thách thức đối với các nhà xuất bản và doanh nghiệp phụ thuộc vào lưu lượng tìm kiếm tự nhiên.

Để không bị bỏ lại phía sau, việc hiểu rõ Google AI Overview là gì, nắm bắt cách hoạt động và nhanh chóng thích nghi với các chiến lược SEO phù hợp là điều bắt buộc trong bối cảnh tìm kiếm đang chuyển mình mạnh mẽ dưới ảnh hưởng của AI.

Thẻ:

Kiến thức
Bài viết nổi bật

|

Admin

Bài được xem nhiều nhất

|

Admin

Bài viết liên quan

WiPix cam kết đồng hành cùng bạn

Image
Hệ thống livechat

Hệ thống livechat trên website WiPix hoặc các nền tảng Fanpage, Zalo OA luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn khi sử dụng phần mềm.

Image
Hotline

Hotline: 0898020888 - 0898030888 - 0898050888.

Đội ngũ chăm sóc khách hàng và kỹ thuật hỗ trợ 24/7 kể cả ngày lễ, tết.

Image
Tài liệu hướng dẫn

WiPix luôn cập nhật cẩm nang sử dụng phần mềm dưới dạng tài liệu, video, hình ảnh trên kênh truyền thông Facebook, TikTok, Youtube.

Image
Bảo mật dữ liệu cao

WiPix - Áp dụng Tiêu chuẩn ISO 27001 quốc tế về thông tin hoặc quản lý an ninh:

Quản lý chính xác, bảo mật tuyệt đối

Phân quyền quản trị tránh thất thoát dữ liệu.

Bắt đầu thiết kế mọi thứ theo cách riêng của bạn.